Turystyka górska

Jest wiele sposobów wędrowania po górach najważniejszych z nich to:

Turystyka samodzielna: ten rodzaj podróżowania jest bardzo popularny wśród osób, którym zależy na ograniczeniu kosztów finansowych wyjazdu. Można robić czystko, co sobie zaplanujemy, jeść i spać tam gdzie bardziej nam odpowiada.
Turystyka z przewodnikiem: ta odmiana wędrówki górskiej może oznaczać zarówno dołączenie do dużej grupy początkujących turystów, prowadzonych przez zawodowego przewodnika po trasie ustalonej na wstępie i zaakceptowanej przez wszystkich uczestników jak i zaangażowanie przewodnika przez kilkuosobową grupę turystów w celu poprowadzenia ich trasą samodzielnie przez nich zaplanowaną. Przewodnik dba o to by grupa nie zboczyła z wyznaczonej trasy. Taki tryb podróżowania jest bardzo kosztowny, ale też zapewnia wysoki poziom wygody, a nawet luksusu.
turystyka z dziećmi: planując wyprawę z małym dzieckiem należy upewnić się wcześniej czy w miejscu gdzie zamierza spędzić się noc, będzie się mile widzianym gościem. Niemowlaka można zabrać na jednodniowy spacer w specjalnym nosidle skonstruowanym na zasadzie plecaka.
turystyka z osobami niepełnosprawnymi: jeżeli zamierza się wędrować z kilkuosobową grupą w podeszłym wieku lub chorującymi należy dowiedzieć się o ich chorobach, na które cierpią. Wszyscy powinni znać zasady udzielania pierwszej pomocy i być zaopatrzonym w apteczki z lista leków, które powinni zażywać.
turystyka zaawansowana: jest czymś pośrednim między zwiedzaniem regionów górskich po znakowanych ścieżkach turystycznych a pokonywaniem dróg wspinaczkowych, których przejście jest możliwe tylko dla osób posiadających odpowiedni sprzęt i umiejętności.Turystyka zaawansowana znajduje się między stopniami I-nieco trudno a II-dość trudno. Można przyjąć, że wszystkie szlaki turystyczne Tatr polskich nie wchodzą w zakres turystyki zaawansowanej.
taternictwo: to uprawianie wycieczek wspinaczkowych o stopniu trudności przekraczającym III-trudno w terenie górskim. Spośród wszystkich wyżej opisanych form rekreacji górskiej najwięcej doświadczenia i zaangażowania wymaga wspinaczka wysokogórska. Aby móc pokonywać trudno dostępne partie gór należy znać praktyczne zasady asekuracji górskiej przy użyciu sprzętu wspinaczkowego.
turystyka i taternictwo jaskiniowe: to zwiedzanie tych części jaskiń górskich, które zostały udostępnione w tym celu przez parki narodowe. Zwiedzanie jaskiń nie należy do łatwych przedsięwzięć. Trudności, z jakimi spotyka się człowiek pod ziemią, wynikają ze specyfiki wnętrza jaskini, gdzie jest zawsze ciemno, chłodno i wilgotno. Podziemne korytarze tworzą nieraz gęsty labirynt, w którym łatwo się zgubić. Taternictwo jaskiniowe stanowi wyższy stopień zaangażowania i polega na zastosowaniu techniki taternickiej w celu pokonania miejsc w inny sposób trudno dostępnych.

Szlak turystyczny

Szlaki turystyczne prowadzą ścieżkami o zróżnicowanej skali trudności, dlatego należy wybrać taką, która najbardziej będzie sprzyjająca naszym siłom. Stopień trudności, jaki wybierzemy rozstrzygnie o czasie potrzebnym do pokonania danego odcinka drogi. Czas, jaki zużyty zostanie na przebycie szlaku, zależy też od warunków atmosferycznych i od aktualnej sprawności fizycznej i psychicznej.

Przygotowanie

Taktyczne przygotowanie do wybranej wędrówki górskiej. Przez określenie „taktyka” rozumiemy tu planowanie poszczególnych wycieczek górskich przy użyciu odpowiedniego zestawu przewodników, map, podręczników, przyrządów technicznych. Skuteczność taktyki zależy od spełnienia określonych warunków takich jak: wybór celu wędrówki i trasy marszu, zdolność rozróżniania stopnia trudności szlaków i ścieżek turystycznych, prawidłowy rozkład dnia na górskim szlaku, odpowiedni dobór wyposażenia i prowiantu. Ilość jedzenia, jaką ze sobą zabierzemy zależy od długości wędrówki. Na jednodniowy spacer wystarczy kanapka i gorący napój w termosie. Na kilkudniową wędrówkę trzeba zaopatrzyć się obficiej.

Wyposażenie

Podstawowym wyposażeniem, które powinno znaleźć się w plecaku w czasie każdej, nawet najłatwiejszej wycieczki w góry, są dokumenty i pieniądze, zegarek, okulary przeciwsłoneczne, przewodnik, apteczka i czołówka z zapasową baterią i żarówką. Wyprawa w wyższe partie gór wymaga zabrania ze sobą kompasu i dokładnej mapy topograficznej regionu. Mapa, kompas i wysokościomierz ułatwiają w znacznej mierze ustalenie punktu, w którym się znajdujemy oraz kierunki, w jakich powinno się poruszać, aby dotrzeć do celu. Im wyżej będziemy wędrować tym powinniśmy rozsądniej dobrać zestaw ubrań. Niezbędne jest ciepłe ubranie wykonane z materiału poliestrowego, który ma właściwości hydrofobowe jego włókna prawie nie wchłaniają wody, nawet wtedy, gdy są w niej całkowicie zanurzone. Na łatwe ścieżki turystyczne wiodące terenem dolinnym odpowiednie są miękkie buty. Skalne ścieżki wymagają obuwia bardziej specjalistycznego zapewniającego dobrą przyczepność podeszwy do skały. Plecak powinien przylegać ściśle do ciała i nie chybotać się na boki podczas ruchu. Partie szczytowe prowadzące kruchymi a uczęszczanymi drogami wymagają użycia kasku. Wczesnym latem należy się zaopatrzyć w mocne buty, posiadające w miarę sztywna podeszwę i mocny wibram, który zapewnia bezpieczeństwo podczas pokonywania utrzymujących się jeszcze płatów śniegu. Jeżeli mamy zamiar nocować n a polu namiotowym powinno być się wyposażonym w śpiwór, karimatę, zestaw kuchenny, baniak na wodę. Wybierając się na wycieczkę nie należy zapomnieć o prowiancie.

Wyzwanie, jakie podejmujemy powinno być dostosowane do stanu fizycznego i psychicznego, warunków atmosferycznych, czasu potrzebnego na pokonanie trasy, stanu szlaku oraz dostępu do służb ratunkowych. Decydujący wpływ na wybór celu wędrówki powinny mieć warunki atmosferyczne panujące aktualnie w regionie górskim. Kiedy zbliża się lub właśnie nastąpiło załamanie pogody, występuje ciągły opad deszczu, zaś w partiach szczytowych sypie śnieg. Po deszczowym dniu unikamy ścieżek prowadzących formacjami wklęsłymi. Gdy ogłoszony zostanie 3 stopień zagrożenia lawinowego nie powinno się wychodzić powyżej górnej granicy lasu. Gdy warunki pogodowe umożliwiają wyjście na szlaki, przed opuszczeniem miejsca pobytu należy powiadomić gospodarzy o rejonie wycieczki i planowanej godzinie powrotu. Tylko w ten sposób ratownicy będą mogli w razie wypadku szybko nas odnaleźć i udzielić pomocy. Zgodnie ze zwyczajem górskim informację o swoich zamiarach pozostawia się, wpisując się do tzw. książki wyjść taternickich jednak korzystanie z tej możliwości jest możliwe tylko wtedy, gdy trudność planowanej trasy przewyższają skalę standardowych ścieżek turystycznych.

Najbardziej narażone na lawiny są zbocza południowe, najbardziej narażone na operację słońca. Dlatego w góry należy wychodzić wcześnie, aby nagrzewające śnieg słońce nie zwiększyło zagrożenia lawinowego wypadku gdyby doszło do lawiny należy starać się uratować samemu i wtedy należy: zdjąć plecak i narty, starać się przebijać ku bocznej powierzchni lawiny, trzymać usta zamknięte, należy się przedostać do jakiejś przestrzeni z powietrzem w pobliżu powierzchni, powoli próbować przekopywać się na powierzchnię i nie wpadać w panikę.

Niebezpieczeństwa

Niebezpieczeństwa górskie przede wszystkim związane są z klimatem górskim. Mgła, która często ogranicza widoczność jest jednym z najgroźniejszych wrogów turysty. Mgła jest zazwyczaj zimna i wilgotna Największe jednak niebezpieczeństwo stanowi utrudniona orientacja w terenie i wszelkie płynące z stąd konsekwencje. Wiatr stanowi groźne niebezpieczeństwo górskie niespodziewane porywy mogą wytrącić z równowagi i zepchnąć w przepaść, dlatego przy wietrznej pogodzie należy unikać tras wiodących graniami lub żebrami skalnymi. Oznaką nadchodzącego silnego wiatru jest jaskrawy zachód i wschód słońca oraz purpurowe płonące niebo przed wschodem. Trzeba posługiwać się sprzętem, lecz najpierw należy nauczyć się nim posługiwać. Nieumiejętnie nałożone raki czy nieodpowiednie posługiwanie się czekami może doprowadzić do wypadku. Wilgoć w połączeniu z temperaturą bliska zera stopni Celsjusza i silnym wiatrem stanowi jedną z najgorszych kombinacji niesprzyjających warunków górskich, prowadzących do wyziębienia organizmu.

Wyposażenie typowo taternickie będzie potrzebne, gdy zechcemy wyruszyć na trudny szlak wiodący szczytowymi partiami gór. Podstawowym elementem takiego ekwipunku jest kask, który zapewni ochronę na wypadek gdyby nieuważny partner lub przygodny turysta zrzucił ci na głowę kamień lub gdyby schodząc w deszczu poślizgną się na ścieżce wywiną kozła i uderzył głową w skałę. Uprząż, lina i sprzęt do zakładania punktów przelotowych (pętle, karabinki, itd.) przydadzą ci się w czasie wędrówek po trudnych ścieżkach, których przejście bez asekuracji stanowi poważny problem i stwarza zagrożenie dla śmiałków podejmujących takie wyzwania.

Przygotowanie planu czasowego wędrówki górskiej jest jedna z podstawowych umiejętności taktycznych turysty górskiego.Aby nie popełnić błędu należy dokładnie zorientować się w godzinach wschodu i zachodu słońca. W celu utrzymania kontroli nad zapasem czasu trzeba zachować w trakcie pokonywania zaplanowanej trasy płynną orientację w czasie.Nalezy mieć jasną świadomość ile czasu potrzeba, Aby znaleźć się w miejscu, z którego można bez problemu dostać się do schroniska lub do miejsca noclegu.

Przed wyjściem w góry należy sprawdzić w telefonie czy jest zapisany numer GOPRu lub odpowiedniej służby górskiej jednak nie zawsze każdy posiada telefon wtedy należy radzić sobie inaczej np. poprzez użycie gwizdka lub latarki, race kolor czerwony oznacza niebezpieczeństwo.